NAJLJEPŠE GRAĐEVINE SVIJETA: od tradicionalnog do modernog
Iako je svijet prepun neobičnih i očaravajućih arhitektonskih formi, manji dio njih ističe se predivnom arhitekturom, bogatom istorijom i nevjerovatnim dizajnom. Kažu da je ljepota u oku posmatrača, pa smo se potrudili da ponudimo pregled tradicije, modernih formi, fascinacije, umjetničkog izraza – ukratko građevinskih ljepota kroz različite periode.
Ova remek djela arhitekture su bezvremenska, protkana istorijom, umjetnošću ali i turističko bogatstvo koje bi trebalo da posjeti svako kome se ukaže prilika za to.
Sagrada Família, Barcelona, Španija
Katalonski arhitekta, Antoni Gaudi, je proveo više od četrdeset godina svog života radeći na ovom veličanstvenom i pomalo haotičnom projektu. Katedrala u gotskom stilu još uvijek nije dovršena, a završetak radova se očekuje između 2017. i 2026. godine. Poslije njegove tragične smrti 1926. asistenti čuvenog umjetnika su nastavili skulpturalni rad i uprkos činjenici da su originalni nacrti uništeni tokom Španskog građanskog rata, građenje se nastavlja i danas. Završetak radova planira se između 2017. i 2026. godine.
Zanimljivost: Jedino je istočnu stranu fasade radio Gaudi lično.
Burj al Arab, Dubai, UAE
Šezdesetospratni hotel u obliku jedra je smješten na privatnom ostrvu te je dizajniran da bude nacionalna ikona. Zbog futurističkog izgleda, već je postao maskota Dubaija, ali prava lepota ove građevine ležu u unutrašnjosti. Više od 30 metara visok atrijum je najviši u svijetu. Niži spratovi otvoreni polukružnim balkonima prelivaju se u cijelom spektru boja, a moć ljudske ruke kojom odiše ijcela zgrada uliva strahopoštovanje.
Ako niste gost hotela, zgradu možete obići tako što ćete rezervisati večeru ili ručak u nekom od mnogobrojnih restorana.
Institut za zvuk i sliku, Hilversum, Holandija
“Tvorci” zgrade su arhitekte Willem Jan Nentelinngs i Michael Riedijk, a u saradnji sa umjetnikom Jaap Drupsteenom zgrada predstavlja pravi kolaž u različitim tehnikama. Sastoji se od pet spratova iznad i isto toliko ispod nivoa zemlje. Cijela fasada prekrivena je ogromnim “ekranima” na kojima su čuvene slike nekada emitovane na Holandskoj televiziji, kao i slike iz muzeja i medijskog arhiva.
Predlažemo da ove slike gledate iznutra, jer im blaga svjetlost koja prodire daje poseban izgled. Fasada zgrade je sastavljena od panela livenog stakla u boji.
Zlatni hram, Amritsar, Indija
Ovo je najsvetiji hram indiskih Sika koji se nalazi na obali jezera. Buda je po predanju dolazio na jezero da meditira, kao i Guru Nanak, osnivač sekte. Harimandir ili „Hram Boga“ izgrađen je i uništen mnogo puta prije nego što je nastala današnja verzija 1700. godine. Mješavina hindu i islamske arhitekture u pozlati stvara nadrealan odraz na površini jezera i uz duhovnu muziku koja se emituje iz hrama cjelodnevno, imaćete utisak da ste na sedmom nebu.
Hram je otvoren 20 sati dnevno od 6 sati ujutru, do 2 sata narednog jutra i naročito je lijep noću.
Zgrada Kongresa, Brazilija, Brazil
Brazilija vjerovatno bolje funkcioniše kao bašta sa ogromnim brojem skulptura, nego kao grad, ali ako postoji jedno mjesto koje objedinjuje pomenuto, to je onda definitivno zgrada Kongresa. Ulaz liči na portal iz naučno fantastičnih filmova i uz dvije uske kule, dvije sale za zasjedanja u obliku džinovskih činija, ova građevina je monumentalno remek-djelo.
Obavezno obiđite Zelenu salu, nazvanu tako po zelenom tepihu i brazilskoj zastavi u kojoj se nalazi kolekcija slika i skulptura najpoznatijih brazilskih umjetnika.
Muzej Gugenhajm, Bilbao, Španija
Građevina koja je promijenila shvatanje arhitekture za sva vremena. Iako je od početka 20. vijeka do danas izgrađeno mnogo velelepnijih spomenika kulture, sjajni muzej predstavlja njihovog oca u dizajnerskom pogledu. Obložen titanijumom spolja i bijelim uglačanim mermerom iznutra, Gugenhajm je svjedočnanstvo visoke umjetnosti i formalne složenosti. Američki arhitekta, Frank Gehry, je ovom građevinom pretvorio u stvarnost strategiju oživljavanja depresivnih, industrijskih gradova.
Možete posjetiti prvu veću zgradu Frenka Gerija – mali bijeli Vitra Muzej u Vajlu na Rajni u Njemačkoj.
Manastir Mont Saint-Michel, Francuska
Iako nije raskošan poput drugih vjerskih objekata koji se nalaze na kopnu, ovaj manastir se svakako nalazi na veoma dramatičnoj lokaciji,na samoj normandijskoj obali. Prvi samostan napravljen je 709. godine, ali se dotjerivao i proširivao stotinama godina. Hodočasnici i dan danas pretrčavaju bezbjednosni mostić sagrađen 1879. sve do plaže i nazad do Monta rizikujući da ih povuku ogromni snažni talasi.
Obavezno probajte lokalni specijalitet od jagnjetine koja pase na tamošnjim slanim poljima.
Palata Gresham, Budimpešta, Mađarska
Velelepna budimpeštanska secesijska palata “Gresham Palace”, locirana na peštanskoj strani Dunava, na Trgu Ruzvelt, u podnožju Széchenyi lančanog mosta, proglašena je spomenikom kulture najvišeg nacionalnog značaja 1976.godine, a nakon toga je uvedena i na UNESCO-vou listu svetske kulturne i prirodne baštine. Monumentalni objekat u Art Nouveau stilu građen je u vreme Mađarskog zlatnog doba i neki od najpoznatijih umjetnika i zanatlija su učestvovali u izgradnji najglamuroznije građevine u Pešti, ali i jednog od najljepših primjera Art Nouveau arhitekture u svijetu. Palata Gresham je jedna od prvih građevina u Budimpešti čije su secesijske fasade bile osvijetljenje noću. Građevinu su projektovali arhitekta Zsigmond Quittne ri braća Vágó, a skulpture reljefe, vitraže, mozaike, keramičke ukrase i elemente od livenog gvođža su radili najpoznatiji umetnici svoga doba.Prvobitno je bila statusni simbol londonske firme za životno osiguranje Gresham, ali je tokom drugog svjetkog rata i nakon njega pretrpjela velike štete.. Sada je hotel Four Seasons.
Toranj Hearst, New York, SAD
Najsavremeniji neboderi na svijetu, kao što su Burj Khalifa ili Petronas tornjevi, izgledaju savršeno kada se gledaju iz daljine, a toranj Hearst izgleda spektakularno kada mu se približite. “Hearst Tower” je prva zgrada koja je primila Zlatni LEED sertifikat, koji je dokaz uspješno realizovaniog projekta “jezgra, ljuske i enterijera” u Njujorku. Fasada oblika “dijagonala” sadrži oko 20% manje čelika nego konvencionalna perimetarska (ortogonalna) fasada – štedeći tako aproksimativno oko 2.000 tona čelika. Zgrada je završena 1928. godine, i prvobitna ručno rađena kamena fasada je sačuvana u novom zdanju kao prepoznatljivi reper zgrade. Originalno, zgrada je građena sa namjenom da bude postolje neboderu, ali usljed veliko ekonomskog kraha 1929. godine gradnja je odložena. Nova kula je završena 2006. godine. Kula – projektovana od strane arhitektonskog biroa “Fostera i Partnera” – je 46 spratova visoka, stojeći na visini od 182 m (596 stopa) sa 80.000m² (856.000ft²) kancelarijskog prostora. Konstruktivni sklop je klasičnog tipa skeletnog sistema sa centralnim armirano betonskim jezgrom. Ono što je zanimljivo je da je prostor prizemlja jedna velika galerija visine od šest spratova. Način na koji je arhitekta riješio nošenje gornjih spratova je inovativno – sužavanje preko zakošenih stubova velikih dimenzija.
Manastir Tigrovo gnijezdo, Butan
Lociran na stijeni čija visina prelazi osamsto metara, samostan Tigrovo gnijezdo je apsolutno spektakularan. Kompleks je izgrađen oko pećine u kojoj je, navodno, meditirao Guru Rinpoche u osmom vijeku. U 17. vijeku su budistički sveštenici započeli gradnju samostana oko pećine koja je vijekovima služila kao duhovni hram. Prema legendi upravo je ova pećina mjesto na koje je 747. godine na letećem tigru sletio Guru Padmasambhava i donio budizam s Tibeta u Butan. Dolazak budizma ukrotio je brojne zle duhove koji su ranije obitavali na ovom području. Navodno je Guru u pećini meditirao puna tri mjeseca! Samostan je pretrpio veliko oštećenje u požaru 1998. godine. Uništene su brojne neprocjenjive umjetnine. Danas je Tigrovom gnijezdu vraćen samo dio njegove prvobitne veličanstvenosti. U samostanu nije dozvoljeno fotografisanje i svoje foto aparate moraćete ostaviti na čuvanje na ulazu. Tigrovo gnijezdo je najposjećeniji samostan u Butanu i nalazi se desetak kilometara od grada Paro u kojem je smješten jedini međunarodni aerodrom u Butanu.
Velika džamija, Djenné, Mali
Velika džamija iz četrnaestog vijeka u Djennéu najveća je sačuvana građevina od sušenog blata, koju mnogi arhitekti smatraju najvećim dostignućem sudano-sahelske arhitekture, iako se na njoj vide i očiti islamski uticaji. Džamija je smještena u gradu Djenné u Maliju, na plavnoj ravnici rijeke Bani. Prva džamija na toj lokaciji je sagrađena u 13. vijeku, a trenutna građevina datira iz 1907. Osim što predstavlja središte društvenog života u Djennéu, smatra se jednom od najvećih znamenitosti Afrike. Zajedno sa “Starim gradovima Djennéa” UNESCO ju 1988. proglasio lokalitetom Svjetske baštine. Svakog proljeća, nakon sezone kiša, okuplja se lokalno stanovništvo i ručno je restauira.
Dvorac carice Katarine I, Carsko selo, Rusija
Nazvan po Katarini I, ovaj dvorac iz osamnaestog vijeka, sa prepoznatljivom plavom fasadom, je sagradila carica Jelisaveta, Katarinina kćerka. Državni muzej “Carsko selo” je čuveni muzej i spomenik svjetske arhitekture i umjetnosti hortikulture, nalazi se u predgrađu Sankt Peterburga. Carsko selo je veliki reformator Petar Prvi poklonio svojoj supruzi Jekaterini Prvoj kao poklon u čast rođenja ćerke – buduće carice Jelisavete. Carsko selo je rezidencija i ono predstavlja enciklopediju ruske arhitekture i ruske pejzažne arhitekture. A njegovi parkovi su uzori pejzaža raznih perioda, a nastalo je u 18. vijeku. Ono je tokom Drugog svetskog rata bilo skoro potpuno uništeno, ali su ipak uspjeli da mu povrate stari sjaj.
Wat Rong Khun, Chiang Rai, Tajland
Wat Rong Khun, poznatiji kao Bijeli Hram, je nekonvencionalni budistički hram u Chiang Rai-u, Tajland. Dizajnirao ga je 1997. godine Chalermchai Kositpipat, tajlandski slikar koji je odlučio da promjeni profesiju i postane arhitekta. Ovaj veličanstveni hram je bizaran spoj tradicionalne tajlandske arhitekture i nadrealizma. Glavna zgrada je bijele boje, što simbolizira Buddhinu čistoću, a prekriven je mozaicima ogledala koja stvaraju blještavi izgled na suncu. Cijeli kompleks je okružen skulpturama demona, lobanja, odsječenih glava i drugih bizarnih predmeta. Unutar hrama na zidovima možete vidjeti oslikanog Batmana, Supermana, Predatora, pa čak i Keanu Reevesa (kao Neo iz Matrixa). Svemirski brodovi, rat svjetova i napad na našu planetu – samo su neke od scena koje krase unutrašnjost ovog krajnje neobičnog budističkog hrama.
Škola od blata i trske, Rudrapur, Bangladeš
Ova seoska škola je u potpunosti napravljena od blata i trske, a djelo je njemačkih arhitektica Anne Heringer i Eike Roswag. Dobila je nekoliko nagrada za dizajn.